CÁC LOẠI KHÁI NIỆM.
Khái niệm cụ thể và khái niệm trừu tượng.
- Khái niệm cụ thể là khái niệm phản ánh những đối tượng xác định trong hiện thực.
Ví dụ : Bông hoa, Khẩu súng, Mặt trời v.v…
- Khái niệm trừu tượng là khái niệm phản ánh các thuộc tính, các quan hệ của đối tượng.
Ví dụ : Tình yêu, Lòng căm thù, Tốt, Đẹp v.v…
Khái niệm riêng, khái niệm chung, khái niệm tập hợp.
- Khái niệm riêng (hay khái niệm đơn nhất) là khái niệm mà ngoại diên của nó chỉ chứa một đối tượng cụ thể duy nhất.
Ví dụ : Hồ Hoàn Kiếm, Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu, Sông Sài gòn v.v…
- Khái niệm chung là khái niệm mà ngoại diên của nó chứa một lớp từ hai đối tượng trở lên.
Ví dụ : Nhà, Thành phố, Phân tử v.v…
- Khái niệm tập hợp là khái niệm mà ngoại diên của nó chứa lớp đối tượng đồng nhất như là một chỉnh thể, không thể tách rời.
Ví dụ : Chòm sao, Nhân dân, Sư đoàn …
Khái niệm loại và khái niệm hạng.
- Khái niệm có ngoại diên phân chia được thành các lớp con gọi là khái niệm LOẠI.
- Khái niệm có ngoại diên là lớp con được phân chia từ khái niệm loại gọi là khái niệm HẠNG.
Ví dụ : Động vật : khái niệm LOẠI.
Động vật có vú : khái niệm HẠNG.
- Việc phân biệt giữa khái niệm LOẠI và khái niệm HẠNG chỉ là tương đối, tùy thuộc vào từng mối quan hệ xác định.
Ví dụ : Động vật có vú là khái niệm HẠNG nếu so với khái niệm : Động vật, nhưng nó lại là khái niệm LOẠI nếu so với khái niệm : Cá voi.