Chắc hẳn bạn đã nghe đến Bitcoin và các loại tiền mã hóa khác, nhưng liệu bạn có biết rằng tất cả các giao dịch này được ghi lại và bảo vệ nhờ một công nghệ đặc biệt gọi là Blockchain?
Blockchain là gì?
Blockchain (chuỗi khối) là một công nghệ lưu trữ và chia sẻ dữ liệu một cách rất an toàn và minh bạch. Nó giống như một cuốn sổ cái mà mọi người đều có thể nhìn thấy, nhưng không ai có thể thay đổi thông tin đã được ghi vào đó mà không có sự đồng ý của mọi người trong mạng lưới.
Sổ cái là một khái niệm trong kế toán và tài chính, dùng để chỉ một loại sổ hoặc hệ thống ghi chép tất cả các giao dịch tài chính của một tổ chức hoặc cá nhân. Mỗi giao dịch sẽ được ghi lại một cách chi tiết, bao gồm thông tin về số tiền, thời gian, đối tượng tham gia giao dịch, và mục đích của giao dịch.
Trong bối cảnh blockchain, sổ cái có thể được hiểu là một hệ thống kỹ thuật số lưu trữ tất cả các giao dịch (hoặc thông tin) một cách an toàn, không thể thay đổi, và công khai. Thay vì chỉ có một người hoặc tổ chức kiểm soát sổ cái, blockchain cho phép nhiều người tham gia mạng lưới cùng chia sẻ và xác minh thông tin, tạo ra một "sổ cái phân tán" (distributed ledger).
Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch, vì tất cả các giao dịch đều có thể được kiểm tra và không thể bị thay đổi mà không có sự đồng ý của những người trong mạng lưới.
Một cách đơn giản để hiểu blockchain là tưởng tượng một cuốn sổ được chia thành nhiều trang. Mỗi trang ghi lại một "giao dịch" – ví dụ, bạn gửi tiền cho ai đó. Sau khi một trang được viết xong, không thể thay đổi nội dung của trang đó, và bạn không thể xóa hay thay đổi bất kỳ thông tin gì trong đó. Cuốn sổ này có thể được xem bởi tất cả mọi người trong cộng đồng, và mọi người đều có bản sao giống nhau của nó. Chính vì vậy, blockchain được coi là rất an toàn.
Tại sao Blockchain lại an toàn?
Cái hay của blockchain chính là sự phân tán. Thay vì lưu trữ thông tin ở một nơi duy nhất, blockchain phân tán dữ liệu ra nhiều máy tính khác nhau (gọi là "nút"). Mỗi khi có một giao dịch mới, tất cả các nút phải xác nhận và đồng ý với giao dịch đó trước khi nó được thêm vào chuỗi. Điều này làm cho việc thay đổi thông tin hoặc gian lận trở nên rất khó khăn, vì ai đó muốn sửa đổi thông tin trong blockchain phải thay đổi bản sao trên tất cả các máy tính trong mạng lưới, điều này gần như không thể.
Hãy tưởng tượng bạn và nhóm bạn bè của mình chơi một trò chơi trong đó mỗi người sẽ ghi lại điểm số của mình vào một cuốn sổ. Sau mỗi ván chơi, mọi người đều phải ghi lại điểm số vào sổ để xem ai thắng. Tuy nhiên, bạn không thể thay đổi điểm số của mình một khi nó đã được ghi vào sổ. Nếu ai đó muốn sửa điểm số của mình, tất cả những người còn lại phải đồng ý và điều này sẽ làm cho trò chơi công bằng hơn.
Tương tự như vậy, blockchain giúp các giao dịch được ghi lại một cách công bằng và không thể thay đổi, bất kể ai tham gia vào đó.
Blockchain được sử dụng ở đâu?
Ngoài việc là nền tảng cho các loại tiền mã hóa như Bitcoin, blockchain cũng có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác, ví dụ như:
-
Ngành ngân hàng và tài chính: Blockchain giúp các giao dịch diễn ra nhanh chóng và an toàn mà không cần qua trung gian như ngân hàng.
-
Chứng minh quyền sở hữu: Blockchain có thể ghi lại các giao dịch mua bán tài sản, như đất đai, bất động sản, hoặc thậm chí là các tác phẩm nghệ thuật.
-
Y tế: Blockchain có thể giúp lưu trữ hồ sơ bệnh án của bệnh nhân một cách an toàn và dễ dàng chia sẻ giữa các bác sĩ mà không lo bị rò rỉ thông tin.
-
Chuỗi cung ứng: Blockchain giúp theo dõi quá trình vận chuyển hàng hóa từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng, đảm bảo chất lượng và nguồn gốc của sản phẩm.
Blockchain có thể nghe có vẻ phức tạp, nhưng thực tế nó là một công nghệ rất đơn giản và hiệu quả. Nó giúp đảm bảo rằng thông tin được ghi lại một cách công bằng, không thể thay đổi, và có thể được xác minh bởi tất cả mọi người trong mạng lưới. Dù hiện nay blockchain chủ yếu được biết đến qua tiền mã hóa, nhưng công nghệ này đang dần được áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác, hứa hẹn sẽ mang lại những thay đổi lớn trong tương lai.
