– Stablecoins, CBDC, tiền tệ hóa trái phiếu
– CeFi + DeFi: cạnh tranh hay hội nhập?
6.1. Không có dòng vốn, RWA chỉ là một khái niệm
Tài sản thật được đưa lên blockchain không tự nhiên có giá trị. Chúng chỉ trở nên có sức sống khi kết nối được với dòng vốn, thanh khoản, và niềm tin từ thị trường tài chính truyền thống.
Trong thế giới thực, các dòng tiền luôn đi qua các kênh: ngân hàng, quỹ đầu tư, sàn chứng khoán, tổ chức tín dụng... Vì thế, để token hóa tài sản thành công, cần xây dựng những “cầu nối” (bridges) hiệu quả giữa hai thế giới – TradFi (tài chính truyền thống) và DeFi (tài chính phi tập trung).
6.2. Các công cụ trung gian đang dẫn đầu quá trình kết nối
6.2.1. Stablecoin – Nền tảng thanh khoản phổ biến nhất
Stablecoin là lớp tài sản kỹ thuật số có giá trị ổn định (thường neo theo USD), giúp nhà đầu tư truyền thống dễ dàng tham gia vào hệ sinh thái RWA mà không chịu biến động giá như Bitcoin, ETH.
| Loại Stablecoin | Vai trò trong RWA | Ví dụ |
|---|---|---|
| Fiat-backed | Cầu nối trực tiếp tiền pháp định ↔ blockchain | USDC (Circle), GUSD (Gemini) |
| Crypto-collateralized | Tự vận hành trong DeFi, làm nền tảng RWA vault | DAI (MakerDAO) |
| Algorithmic | Rủi ro cao, ít dùng trong RWA thực tiễn | UST (đã sụp đổ), Frax |
? Case Study: MakerDAO dùng USDC làm thế chấp để đúc DAI, sau đó đổ DAI vào RWA Vault để đầu tư vào trái phiếu Mỹ, tạo ra yield ổn định – minh họa sự kết hợp Stablecoin – DeFi – TradFi.
6.2.2. CBDC – Hứa hẹn lớn, nhưng còn xa
Tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC) có thể là cầu nối mạnh mẽ nhất trong tương lai: được pháp lý công nhận, vận hành trên hạ tầng kỹ thuật số, và có thể tích hợp với hợp đồng thông minh.
Tuy nhiên, đến nay, CBDC vẫn chủ yếu ở giai đoạn thử nghiệm – đặc biệt trong khối G7.
| Quốc gia | Tình trạng CBDC |
|---|---|
| Trung Quốc | e-CNY thử nghiệm trên diện rộng |
| Singapore | Project Ubin (giai đoạn thí điểm với doanh nghiệp) |
| Mỹ | FedNow → chưa triển khai CBDC thực thụ |
| EU | Đang chuẩn bị khung kỹ thuật cho Digital Euro |
⚠️ Thách thức lớn nhất của CBDC là quyền riêng tư, khả năng kiểm soát dòng vốn, và mối lo về thay thế hệ thống ngân hàng thương mại.
6.2.3. Token hóa trái phiếu & tiền tệ hóa tài sản nợ
Đây là hình thức “cầu nối tài chính thực” rõ ràng nhất:
-
Trái phiếu truyền thống được số hóa và phát hành trên blockchain.
-
Nhà đầu tư mua trực tiếp trái phiếu token hóa, không qua ngân hàng hoặc broker.
-
Các khoản vay doanh nghiệp, hóa đơn, tài sản đảm bảo cũng được mã hóa.
| Dự án | Mô hình | Ghi chú |
|---|---|---|
| Franklin Templeton | Trái phiếu Chính phủ Mỹ token hóa | Tích hợp trên Stellar và Polygon |
| Ondo Finance | Token hóa trái phiếu và tiền gửi ngân hàng | Cho phép giao dịch linh hoạt trên chuỗi |
| Centrifuge | Cho vay doanh nghiệp bằng cách mã hóa hóa đơn | Tích hợp trực tiếp với MakerDAO để đúc DAI |
6.3. CeFi + DeFi: từ đối đầu sang cộng sinh
Thời kỳ đầu, DeFi được xem là “kẻ thách thức” của CeFi – loại bỏ trung gian, tự động hóa mọi thứ bằng smart contract. Nhưng với RWA, chúng ta đang chứng kiến một sự hội nhập chiến lược.
CeFi có gì?
-
Niềm tin, pháp lý, hệ thống người dùng lớn
-
Kinh nghiệm quản trị tài sản, phân tích rủi ro
DeFi có gì?
-
Hạ tầng phi tập trung, minh bạch, có thể lập trình
-
Tốc độ đổi mới, khả năng tiếp cận toàn cầu
Sự kết hợp lý tưởng là:
-
CeFi mang tài sản thật vào blockchain (như trái phiếu, tín dụng)
-
DeFi xây dựng sản phẩm tài chính xoay quanh những tài sản này (vault, liquidity pool, yield strategy)
-
Nhà đầu tư vừa có lợi nhuận ổn định từ RWA, vừa tận dụng được hiệu quả của DeFi
6.4. Biểu đồ: Sơ đồ kết nối TradFi – CeFi – DeFi qua RWA
[Tài sản thật: Trái phiếu, Nhà đất, Tín dụng] ↓ [Issuer - CeFi] ↓ [Token hóa & Chuẩn tuân thủ (ERC-3643...)] ↓ [Giao thức DeFi: MakerDAO, Aave, Ondo] ↓ [Stablecoin / Vault / Liquidity Pool] ↓ [Nhà đầu tư DeFi hoặc Tổ chức TradFi]
6.5. Những rào cản cần vượt qua
| Rào cản | Hệ quả |
|---|---|
| Chưa có khung pháp lý rõ ràng | Doanh nghiệp không dám token hóa tài sản |
| Thiếu cầu nối thanh khoản hai chiều | Token RWA khó bán lại, giảm hấp dẫn |
| Sự khác biệt về tiêu chuẩn kế toán, pháp lý | Phức tạp khi tích hợp với hệ thống tài chính truyền thống |
| Khó xây dựng lòng tin vào định giá token RWA | Nhà đầu tư còn nghi ngờ, chưa đổ tiền mạnh |
6.6. Chiến lược dài hạn: Xây cầu, không xây tường
Nếu DeFi là một thành phố mới, RWA chính là những con đường kết nối nó với thế giới hiện tại. Thành công của token hóa tài sản thật không nằm ở độ phức tạp kỹ thuật – mà nằm ở niềm tin, thanh khoản, và khả năng kết nối dòng vốn.
Những ai làm tốt điều đó sẽ là người chiếm lĩnh thị phần, xây dựng nền tảng tài chính phi tập trung thế hệ mới: nơi CeFi, DeFi và TradFi không đối đầu – mà là những mắt xích bổ sung cho nhau.