Tác giả: Gianluca Busato, Venice Swap
Ngày xuất bản: 6 tháng 2, 2023
Tài chính phi tập trung (DeFi) là một hệ thống tài chính được xây dựng trên công nghệ blockchain, hoạt động mà không cần các trung gian như các ngân hàng truyền thống. Lịch sử của DeFi có thể được truy ngược về việc tạo ra Bitcoin vào năm 2009, nhưng thuật ngữ “DeFi” và ý nghĩa hiện tại của nó mới nổi lên vào nửa cuối những năm 2010.
Vào năm 2016, các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và các giao thức cho vay đã được ra mắt trên blockchain Ethereum, đặt nền tảng cho DeFi. Ngành này đã trải qua sự tăng trưởng đáng kể vào năm 2020 do sự kết hợp của nhiều yếu tố bao gồm lãi suất thấp, nhu cầu cao về lợi suất, và sự phát triển của thị trường NFT. Từ đó, DeFi tiếp tục tiến hóa và mở rộng, với các ứng dụng và trường hợp sử dụng mới được phát triển, thu hút ngày càng nhiều đầu tư và sự chú ý.
Những Ngày Đầu của Tài Chính Phi Tập Trung: 2009–2015
Ý tưởng về tiền tệ phi tập trung có thể được bắt nguồn từ việc hình thành Bitcoin vào năm 2009. Bitcoin là đồng tiền kỹ thuật số phi tập trung đầu tiên, cho phép các giao dịch ngang hàng mà không cần các trung gian như ngân hàng. Đây là dấu hiệu khởi đầu của phong trào tiền tệ phi tập trung, nhằm tạo ra một hệ thống tài chính mở, minh bạch và dễ tiếp cận hơn.
Không lâu sau, cộng đồng blockchain tiếp tục khám phá các cách mới để sử dụng công nghệ này trong tài chính. Năm 2014, dự án Ethereum được ra mắt, giới thiệu các hợp đồng thông minh đến thế giới. Hợp đồng thông minh là các hợp đồng tự thực hiện với các điều khoản của thỏa thuận giữa người mua và người bán được viết trực tiếp vào mã code. Điều này cho phép tạo ra các ứng dụng phi tập trung (dapps) có thể chạy trên mạng Ethereum, bao gồm các sàn giao dịch phi tập trung (DEX).
Sự Ra Đời của Các Sàn Giao Dịch Phi Tập Trung: 2016–2018
Năm 2016, các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đầu tiên được ra mắt trên blockchain Ethereum. DEX cho phép giao dịch các token dựa trên Ethereum mà không cần một cơ quan trung ương để giữ và quản lý tài sản. Đây rõ ràng là một bước tiến lớn trong sự phát triển của tài chính phi tập trung, vì nó cho phép mọi người giao dịch tài sản kỹ thuật số một cách tin cậy và ngang hàng.
Trong những năm tiếp theo, ngày càng nhiều sàn giao dịch phi tập trung xuất hiện, cung cấp tính thanh khoản lớn hơn và nhiều cặp giao dịch hơn. Tuy nhiên, các DEX đầu tiên này phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm tính thanh khoản thấp, tốc độ chậm và giao diện người dùng không thân thiện. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, phong trào DEX vẫn tiếp tục phát triển, thu hút các nhà phát triển và nhà đầu tư thấy tiềm năng của một hệ thống tài chính mở và dễ tiếp cận hơn.
Sự Phát Triển của Các Giao Thức Cho Vay: 2018–2020
Năm 2018, các giao thức cho vay phi tập trung đầu tiên được ra mắt trên blockchain Ethereum. Các giao thức này cho phép cho vay và vay các token dựa trên Ethereum mà không cần một cơ quan trung ương để quản lý tài sản. Đây là một bước tiến quan trọng trong sự phát triển của tài chính phi tập trung, vì nó cho phép mọi người tiếp cận tín dụng một cách mở và minh bạch hơn.
Trong những năm tiếp theo, ngày càng nhiều giao thức cho vay xuất hiện, cung cấp nhiều sản phẩm và dịch vụ tài chính hơn. Tuy nhiên, các giao thức này cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm tính thanh khoản thấp, lãi suất vay cao và giao diện người dùng không thân thiện. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, phong trào giao thức cho vay vẫn tiếp tục phát triển, thu hút các nhà phát triển và nhà đầu tư thấy tiềm năng của một hệ thống tài chính mở và toàn diện hơn.
Bùng Nổ DeFi năm 2020
Năm 2020, lĩnh vực tài chính phi tập trung đã trải qua một sự bùng nổ lớn, được thúc đẩy bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố bao gồm lãi suất thấp, nhu cầu cao về lợi suất và sự phát triển của thị trường NFT. Sự phổ biến của DeFi bùng nổ, thu hút hàng triệu người dùng mới và hàng tỷ đô la đầu tư. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi việc ra mắt các ứng dụng và nền tảng tài chính phi tập trung mới, cũng như sự phát triển của các giao thức và dapps hiện có.
Sự bùng nổ DeFi năm 2020 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử của tài chính phi tập trung. Nó cho thấy tiềm năng của DeFi trong việc thay đổi tài chính truyền thống và tạo ra một hệ thống tài chính mở, minh bạch và dễ tiếp cận hơn. Lĩnh vực DeFi đã thu hút sự chú ý đáng kể của truyền thông, với nhiều người coi đó là tương lai của tài chính.
Sự Tiến Hóa của DeFi: 2021 và Sau Này
Từ sau sự bùng nổ DeFi năm 2020, lĩnh vực này tiếp tục tiến hóa và mở rộng, với các ứng dụng và trường hợp sử dụng mới được phát triển, thu hút ngày càng nhiều đầu tư và sự chú ý. Năm 2021, lĩnh vực DeFi chứng kiến sự ra mắt của các giao thức và nền tảng mới, bao gồm các nền tảng yield farming, thị trường NFT và các nền tảng bảo hiểm phi tập trung. Các ứng dụng mới này đã cho thấy tiềm năng của DeFi trong việc thay đổi tài chính truyền thống và tạo ra một hệ thống tài chính mở, minh bạch và dễ tiếp cận hơn.
Một xu hướng quan trọng khác trong lĩnh vực DeFi là sự phát triển của các token không thể thay thế (NFT). NFTs là các tài sản kỹ thuật số độc nhất, có thể đại diện cho bất cứ thứ gì từ nghệ thuật, âm nhạc đến bất động sản ảo và đồ sưu tầm. NFTs được lưu trữ trên blockchain và có thể được mua, bán và giao dịch như các tài sản kỹ thuật số khác. Năm 2021, thị trường NFT đã chứng kiến sự tăng trưởng bùng nổ, thu hút các nhà đầu tư và người sáng tạo mới, đạt đến những đỉnh cao mới về giá trị thị trường và ý nghĩa văn hóa.
Ngoài sự phát triển của NFTs, lĩnh vực DeFi cũng đang khám phá các ứng dụng mới của công nghệ blockchain trong các lĩnh vực như danh tính phi tập trung và bảo mật dữ liệu. Các ứng dụng này có tiềm năng thay đổi cách chúng ta quản lý dữ liệu cá nhân và tương tác với thế giới kỹ thuật số, cung cấp mức độ bảo mật và kiểm soát cao hơn đối với thông tin và tài sản của chúng ta.
Kết Luận
Lịch sử của DeFi tuy ngắn nhưng đầy sự kiện, đánh dấu bởi việc tạo ra Bitcoin, sự xuất hiện của các DEX và giao thức cho vay, sự bùng nổ DeFi năm 2020, và sự tiếp tục tiến hóa và mở rộng của lĩnh vực này. DeFi đã đi một chặng đường dài kể từ những ngày đầu và có tiềm năng thay đổi tài chính truyền thống và tạo ra một hệ thống tài chính mở, minh bạch và dễ tiếp cận hơn cho mọi người trên toàn thế giới. Khi DeFi tiếp tục tiến hóa và mở rộng, sẽ rất thú vị để xem những ứng dụng và thách thức mới xuất hiện và cách lĩnh vực này tiếp tục định hình tương lai của tài chính.
